دلایل کم شدن سطح روغن موتور

یکی از مواردی که موجب نگرانی صاحبان خودروهای شخصی را فراهم می‌کند بحث مصرف و کم کردن روغن موتور می‌باشد. ممکن است مصرف کننده در وهله‌ی اول هرگونه کاهش روغن موتور را ناشی از کیفیت نامناسب روغن تلقی کند. در حالی که موارد بسیاری در این رابطه وجود دارند که باید مورد بررسی قرار گیرند.

مصرف روغن در موتور می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، برخی از مهم ترین آن ها به صورت اجمالی در زیر بررسی می‌شود:

تبخیر طبیعی مایعات به لحاظ فیزیکی: روغن که مخلوطی از روغن پایه و افزودنی هاست، مانند هر مخلوط دیگری مجاز به مقداری تبخیر در دماهای مختلف می‌باشد. هرچه دما بالاتر باشد میزان تبخیر مایعات نیز بیشتر خواهد بود. تست میزان تبخیرپذیری در مورد روغن ها تحت عنوان تست Noack با روش ASTM D 5800 انجام می‌شود و بر حسب درصد تبخیر روغن در شرایط تست اعلام می‌گردد. پاسخ این تست می‌تواند معیاری برای سنجش میزان تبخیرپذیری روغن در شرایط استاندارد و فارغ از شرایط موتور و اشکالات مکانیکی مختلف باشد. روغن استاندارد باید مقدار تبخیرپذیری در محدوده‌ی مجاز داشته باشد.

طراحی موتور: طراحی موتور به منظور حفاظت از سیلندر در حین حرکت های رفت و برگشتی پیستون، طوری است که مقداری از روغن در سطح داخلی پیستون باقی بماند و از سایش آن جلوگیری کند. لذا وجود مقداری روغن در محفظه‌ی احتراق لازم است و مصرف و کم شدن روغن به این میزان طبیعی محسوب می‌شود. این مقدار به طراحی موتور بستگی دارد و به همین علت در دفترچه‌ی راهنمای خودرو ذکر می‌شود. برخی از سازندگان خودرو، مصرف روغن را حتی تا 1 لیتر در 1000 کیلومتر ذکر کرده‌اند.

سبک رانندگی: سبک رانندگی و میزان دور موتور بر روی مصرف روغن تاثیر می‌گذارد. رانندگی کردن در دور موتور بالاتر، میزان مصرف روغن را افزایش می‌دهد. زیرا فشار بیشتری بر واشر و آب بندها وارد می‌شود. موتورهای جدیدتر نیز به صورت کلی به علت کار در دور موتور بالاتر، مصرف روغن بیشتری دارند.

عدم انتخاب صحیح روغن موتور: ویسکوزیته روغن باید مطابق توصیه سازنده  خوردو انتخاب شود. در غیر این صورت روغن بیش از اندازه کاهش یافته و یا روانکاری مناسب برای تمام قطعات موتور انجام نمی‌شود. ضمنا به دلیل تاکید استانداردهای زیست محیطی مبنی بر کاهش گازهای آلاینده خروجی از اگزوز، استفاده از روغن های سبکتر ضمن کاهش مصرف سوخت امکان بیشتری برای تولید کننده موتور فراهم می سازد تا بتواند آلودگی های گازهای خروجی از اگزوز را کاهش دهد. این امر سبب تمایل به استفاده از روغن های سبک تر به جای روغن های سنگین قبلی شده و در نتیجه آن کاهش متداول در موتور های امروزی از قبل بسیار بیشتر هم شده است.

اشکالات فنی و روغن سوزی: در صورت کاهش بیش از حد روغن موتور، نگرانی از وجود روغن سوزی ایجاد می‌شود. این اشکال زمانی پیش می‌آید که به دلیل آسیب دیدگی رینگ روغن یا چسبندگی آن به پیستون، روغن به محفظه‌ی کارتر بازنمی‌گردد و مقدار زیادی از آن در محفظه‌ی احتراق می‌سوزد. به این خاطر به این اشکال روغن سوزی گفته می‌شود که باعث کاهش شدید سطح روغن موتور می‌گردد. نشانه‌ی بارز این مساله، خروج دود آبی از اگزوز خودرو می‌باشد.

دمای بالاتر از حد معمول در موتور: هرچه دمای موتور بالاتر باشد، ویسکوزیته‌ی روغن کاهش بیشتری خواهد یافت و روغن درواقع روان تر خواهد شد. چنین شرایطی خروج روغن را بیشتر می‌کند. همچنین تبخیر روغن در دماهای بالاتر از حد نرمال، افزایش خواهد یافت. بنابراین باید اشکالات مکانیکی در مورد دمای بالای موتور بررسی شود.

در نهایت می‌بایست با توجه به شرایط و نحوه کارکرد خودرو به طور مرتب سطح روغن موتور را توسط گیج روغن بازبینی نموده و در صورت کاهش روغن در حد طبیعی، نسبت به سرریز روغن از همان نوع اقدام نمود.

توجه به این نکته نیز ضروری است که سرریز روغن های متفاوت حتی با وجود یکسان بودن ویسکوزیته و سطح کیفی توصیه نمی‌گردد.